Staatsbezoek aan Duitsland van 5 tot 7 december 2024

Hunne Majesteiten de Koning en de Koningin der Belgen brachten een driedaags Staatsbezoek aan Duitsland, met haltes in Berlijn en in Dresden. Het vorstenpaar wilde hiermee de diepgewortelde historische en handelsrelaties tussen beide landen in de verf zetten. België en Duitsland zijn al belangrijke handelspartners, beide landen willen samen oplossingen uitwerken voor gezamenlijke uitdagingen binnen een snel veranderende wereld, zoals de groene, digitale en energietransitie, regionale ontwikkeling en ruimtevaart. België heeft de voorbije decennia een solide academische en professionele reputatie opgebouwd rond ruimte(vaart)onderzoek. Ook Duitsland kan bogen op een zeer gedegen expertise in dit specifieke domein. Het bezoek vormde daarom een uitgelezen kans voor de academische sector om hun expertise in de kijker te zetten en te zoeken naar opportuniteiten voor verdere samenwerking.

De officiële delegatie bestond uit politieke leiders op hoog niveau, alsook vertegenwoordigers van academische instellingen en bedrijfsleiders. Namens de Vlaamse universiteiten en hogescholen namen 2 algemeen directeurs, 5 rectoren en de secretaris-generaal van VLIR deel. Onmiddellijk na aankomst in Berlijn stond voor hen een ontmoeting op de agenda met de Duitse rectorenconferentie (HRK) waarin volgende thema’s aan bod kwamen:

• How can we strengthen the academic and R&I collaboration between Belgium and Germany?
  • Mechanisms that hinder the development of European University Alliances and solutions that could be envisaged together
  • Strategic cooperation with the Global South
  • International cooperation under complex framework conditions: how to ensure secure and sustainable collaboration
• Additional opportunities for bilateral research and academic collaborations

Aan het einde van deze ontmoeting tekende Thomas More hogeschool, als enige Belgische hogeronderwijsinstelling, een samenwerkingsovereenkomst met Deggendorf Institute of Technology.

De diplomatieke Vertegenwoordiging van Vlaanderen in Berlijn had alle Vlaamse deelnemers aan het staatsbezoek uitgenodigd voor een netwerkreceptie in de Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften. Ook werd aan de universiteiten en hogescholen de gelegenheid geboden om hierop alumni en relaties uit te nodigen.

Professor Jan Danckaert (VUB) had de eer om, samen met Vincent Blondel (UC Louvain), de academische sector te vertegenwoordigen op het Staatsbanket. Dit werd door Bondspresident Steinmeier aangeboden aan het Belgische Vorstenpaar en een beperkte delegatie, als afsluiter van de eerste dag .

De tweede dag in Berlijn stond helemaal in het teken van de economische en academische samenwerking. Het Vorstenpaar bezocht o.a. het Duitse Lucht- en Ruimtevaartcentrum, waar ze kennismaakten met de voordelen van ruimteonderzoek en de ruimtevaartsectoren voor de maatschappij. Belgische en Duitse academici, economische actoren, studenten en stakeholders kwamen samen om expertise te delen en jongeren warm te maken voor een carrière in de ruimtevaart die een dagelijkste impact heeft op onze leefwereld: bescherming van onze planeet en het milieu, het verbeteren van dagelijkse gebruiksvoorwerpen, weersvoorspellingen en wereldwijde communicatie. Na de inspirerende inleiding door Dr. Ir. Josef Aschbacher, ESA Director General, boeiden de Belgische ESA astronaut Dr. Raphaël Liegeois en zijn Duitse collega Dr. Matthias Maurer het publiek door hun fascinerende ervaringen te delen. Daarna volgden de vier thematische sessies van het symposium:

1. Space and planetary research / Extrasolar Planets and Atmospheres (panellid: Prof. Dr. Conny Aerts, KU Leuven, Institute of Astronomy)

2. Gravitational waves (panellid: Prof. Dr. Nick Van Remortel, University of Antwerp)

3. Academic Research and New Space: the place of academia (panellid: Prof. Dr. Aurélie Bellemans, Vrije Universiteit Brussel)

4. Earth Observation through Satellites and its applications (panellid: Ms. Sarah Moens, Thomas More University of Applied Sciences)

Twee studenten van KU Leuven en één van UGent namen deel aan de rondetafelgesprekken met de vorsten. Prof. Dr. Ir. Rik Van de Walle, Rector, UGENT en Prof. Dr. Anne-Sophie Nyssen, Rector, Université de Liège, rondden de voormiddag af.

Samen met haar Una Europa-partner Vrije Universiteit Berlijn, evenals UCLouvain en Humboldtuniversiteit, organiseerde KU Leuven in de namiddag van 6 december een event over Europese universitaire allianties als motor voor een duurzame toekomst.

’s Avonds mocht de academische delegatie een recital bijwonen met de Duitse bariton Samuel Hasselhorn en Belgische sopraan Sophie Junker in het Funkhaus, de voormalige omroepgebouwen van de DDR.

In de ochtend van 7 december lag de focus op Belgisch-Duitse samenwerking inzake halfgeleiders – cruciaal om de dubbele digitale en groene transitie te realiseren – tijdens een bezoek aan X-FAB in Dresden, dat samenwerkt met IMEC. Terwijl het Vorstenpaar daarna lunchte met de minister-president van Sachsen, Michael Kretschmer en Bondspresident Steinmeier, had de Vlaamse Vertegenwoordiging voor de academische delegatie een netwerklunch voorzien met vertegenwoordigers van onderzoeksinstellingen, universiteiten en hogescholen uit de deelstaat Saksen. Het door VUB opgezette event in de namiddag liet concrete voorbeelden zien van gezamenlijk onderwijs en onderzoek in het kader van de European University Alliance “EUTOPIA”, waarvan VUB en TU Dresden lid zijn. DurAMat, het door EUTOPIA gefinancierde netwerk rond doctoraten in materials science kwam daarbij aan bod, net als de EUTOPIA Connected Community on New Technologies for Social Inclusion. De Europese universitaire allianties CIVIS, UnaEuropa en YUFE inspireerden door hun elevator pitches met best practices voor de integratie van onderwijs en onderzoek.

Wegens tijdsgebrek moesten de meesten de Gemäldegalerie Alte Meister aan zich laten voorbijgaan, de kunstgalerij die in samenwerking met het KMSKA en de universiteiten UAntwerpen en TU Dresden, onderzoek verricht naar het werk van Rubens.